SIP Trunking Nedir?

SIP Trunking hizmetini ve bunu saglayan irili ufakli bircok firmanin haberlerini voip kanallarinda siklikla goruyoruz. Analizlerde SIP Trunking'in sirketlere getirdiği yararlardan bahsediliyor. Peki nedir bu SIP Trunking?
Voip dunyasinda genel olarak 3 temel tanimina rastlayabilriz
- Firmalara servis saglayicilar tarafindan sunulan ve cevrim anahtarlama (Circuit switching) yerini alan PSTN baglantisidir.
- Sirketin SIP serverinda voicemain server, call center ve application server gibi diger voip serverlara baglanti amaciyla tanimlanmis bir port
- IP-PBX ler arasinda TDM kanallarin yerini almasi icin kurulan baglanti.

Bu uc tanimida kapsayan genel bir tanimi da su sekilde yapabiliriz;
Bir SIP server kendisine gelen SIP requestleri istedigi gibi isleyebilir. Ornegin alinan bir SIP requestin nasil route edilecegine, nasil authenticate edilecegine, PSTN'e yonlendirilecegine, requestin sonlandirilacagina veya hangi headerlarin eklenip hangilerinin cikarilacagina  karar verebilir. Bir SIP request'e (SIP request headerindaki "route" alani ile tanimlanmis) onceden tanimlanmis islemlerin uygulanmasina SIP trunking, islemler toplami ve SIP request tanimina ise SIP trunk denir. Ornegin;

- PSTN baglanti Trunk'i: onceden tanimlanmis bir SIP request server'a ulastiginda ilk olarak TLS mutual authentication uygulanir ve sadece onceden provize edilmis kullanicilarin devam etmesine izin verilir. Daha sonra server'a ait rouing tablolarinda tanimlanmis PSTN gateway'e yonlendirilir.
- Filtering Trunk: Cogunlukla SBC (Session Border Controller) ya da benzer serverlar tarafindan kullanilir. Gelen SIP request headerlarini onceden belirlenmis header tablosu ile karsilastirir ve fazla olan headerlari requestten cikartarak requesti bir sonraki noda gonderir.
- Voicemail Trunk: Voicemail server tarafindan kullanilir ve kullanicilari gecerli bir sertifika ile authenticate eder.

Gercek dunyada ise SIP trunk'in genel kullanim alani sirketlere tek bir IP baglantisi uzerinden coklu PSTN baglanti hizmeti vermektir. Bilindigi gibi gunumuzde voip hizmeti PSTN'e gore daha ucuz ve daha kaliteli ses baglantisi sunmaktadir. Bu yuzden cogu buyuk firma sirket icinde IP-PBX araciligi ile voip iletisimine gecmistir. PSTN ile baglanti kumak icin ise ITSP (Internet telephony service provider - Internet telefonu servis saglayicisi) sirketlerinin verdigi PSTN hizmetinden yararlanmaktadir. Boylece sirket ses hismeti icin ayrica TDM hat kiralamak ya da PSTN gateway kurmak zorunda kalmaz. Sekil 1 basit bir SIP PBX trunking ornegi gosterilmistir.

Sekil 1 - IP PBX Trunking

 Sekilde de goruldugu gibi sirket hem dis dunyadaki PSTN agina erisebilmekte hem de internet uzerinden ofis disindaki IP telefonlar ile baglanti kurabilmektedir. ITSP firmasi gereken QoS saglamakla yukumludur. Dikkat edilmesi gereken bir nokta internet uzerinden ulasilan IP telefonlar'a ofis icerisinde IP PBX araciligi ile sunulan tum servislerin sunulamamasidir.

Bir diger alternatifi ise hosted PBX trunking olarak adlandirilmaktdir. Bu yontem oncekine gore daha ucuzdur cunku musteri IP PBX sistemini ofise kurmak yerine baska bir firmadan kiralar. Sekil 2 de hosted PBX trunking gosterilmistir.

Sekil 2 - Hosted IP PBX Trunking

Sekilde de goruldugu gibi ofis icindeki ve disindaki telefonlar kiralanan PBX sistemine baglandigi icin hepsi aynı servislerden yararlanmaktadir. Sistemin dezajantaji ise ofisten direk internete baglanti kuruldugu icin bir onceki sistemde ITSP tarafindan sunulan QoS hizmetinden yaralanilamamasidir.

Ozet olarak musterilerin SIP trunking kullanimi ile elde ettigi ajavtajlar;

• BRI ve PRI aboneliklerinden ya da lokal PBX PSTN gateway kurulumundan kurtulur.
• Ofis agi basitlesir.
• Yeni ofis eklemek ya da ofisi tasimak kolaylasir.
• Bircok BRI/PRI aboneligi yerine tek bir IP aboneligi yeterlidir.
• Ses ve veri iletisimi tek bir IP kanali paylasir.

Servis saglayicilara getirdigi avantajlar ise;

• T1/E1 altyapi harcamalari azalir.
• Haftalar suren provizyon islemlerini birkac saatte yapabilir.
• UC, FMC gibi yeni nesil SIP uygulamalari musterilerine sunabilir.

How SIP Trunking Works: IP-PBX vs Hosted VoIP PBX

What is a Session Initiation Protocol (SIP) Trunk Anyway?
SIP Trunking — QoS at Its Simplest